In de juridische wereld gaat het om twee dingen: gelijk hebben én gelijk krijgen. Dat dat nogal eens uiteen loopt is vaak maar al te duidelijk. Om bijvoorbeeld een vordering op een debiteur af te dwingen dien je eerst een zogenaamde executoriale titel te verkrijgen. Wanneer je nog een vordering op iemand hebt, en deze vordering wordt niet betaald omdat er is sprake van een geschil met de wederpartij, zal dit vaak uitmonden in een procedure bij de rechtbank.
Om ons punt te maken, gaan we er vanuit dat de procedure wordt gewonnen. De rechtbank heeft je in het gelijk gesteld en je beschikt over een vonnis waarin de wederpartij veroordeeld wordt tot betaling. Dat is mooi, maar dan? Het winnen van een procedure betekent helaas niet dat het geld direct op je rekening staat. Je hebt dus gelijk, maar krijg je het ook? Vaak zal een wederpartij netjes gehoor geven aan het vonnis, maar wat doe je als de wederpartij claimt niet te kunnen betalen?
Als schuldeiser kan je niet in de portemonnee van je debiteur kijken. Of toch wel? De wederpartij stelt dat hij de kale kip is waarvan jij niet kan plukken, maar is dat zo?
In het wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering, is (in artikel 475 g) het volgende bepaald:
- “Een schuldenaar is verplicht aan een deurwaarder die gerechtigd is tegen hem beslag te leggen, desgevraagd zijn bronnen van inkomsten op te geven.”
Een deurwaarder kan dus in ieder geval met het vonnis is zijn hand inkomensgegevens opvragen, maar in veel gevallen zullen meer gegevens wenselijk zijn.
De Hoge Raad heeft in 1991 al aangegeven dat ook de redelijkheid en billijkheid bepaalde verplichtingen voor uw debiteur met zich meebrengt. De Hoge Raad bepaalde als volgt:
- “Een schuldenaar is in beginsel verplicht een schuldeiser die een veroordeling tot betaling van een geldsom jegens hem verkreeg, inlichtingen omtrent zijn inkomens- en vermogenspositie en omtrent voor verhaal vatbare goederen te verschaffen. Die verplichting gaat echter niet zo ver dat de schuldenaar door het overleggen van bescheiden in feite rekening en verantwoording moet afleggen omtrent zijn financiële handel en wandel.”
De Hoge Raad heeft dus bepaald dat het, binnen bepaalde grenzen, redelijk en billijk is dat de schuldenaar c.q. debiteur inzage verschaft in zijn vermogenspositie.
Je hebt als schuldeiser best wat gereedschappen om te onderzoeken of je debiteur echt een kale kip is of niet. Procederen is hiervoor wel nodig, al kunnen bovengenoemde argumenten en uitspraken ook worden gebruikt om tot een schikking te komen. Je debiteur zit waarschijnlijk ook niet op een procedure te wachten, maar denkt misschien dat hij wel wegkomt met de ‘kale kip stelling’. Laat je hiermee echter niet te snel afschepen.
Mocht je hulp nodig hebben bij een vergelijkbare of andere kwestie? Schroom niet om contact met ons op te nemen.